پانیک چیست؟ ترسی بسیار شدید، بدون وجود هیچ عامل واقعی خارجی است که باعث ایجاد واکنش‌های فیزیکی بسیار شدیدی می‌شود. این حملات می‌توانند بسیار شدید و وحشتناک باشند و ممکن است در حین حمله، به فرد احساس وقوع حمله قلبی یا مرگ دست بدهد.
بسیاری از افراد در طول زندگی خود هنگامی که در یک موقعیت استرس‌زا قرار داشته‌اند، یک یا دو بار این حملات را تجربه کرده‌اند. این دسته از حملات چندان نگران‌کننده نیستند و با رفع موقعیت استرس‌زا به خودی خود برطرف می‌شوند. اما در صورتی که به دفعات زیاد اتفاق بیفتند، غیرمنتظره باشند و باعث شوند تا مدت زیادی را در ترس حملات بعدی سپری کنید، احتمالاً به اختلال پانیک دچار هستید.
پانیک باعث به خطر افتادن زندگی نمی‌شود، اما می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر روند زندگی فرد بگذارد. خوشبختانه، این مسئله به روش‌های درمانی مختلف بسیار خوب پاسخ می‌دهد. با اینکه درمان‌های دارویی فراوانی برای آن وجود دارد، اما می‌توان از روش‌های بدون دارو که اثراتی مشابه درمان‌های دارویی دارند، کمک گرفت. در ادامه این مطلب از سایت دکتر کربلایی، درباره روش‌های درمان پانیک بدون دارو بیشتر صحبت می‌کنیم.
آیا پانیک بدون دارو قابل درمان است؟
پاسخ کوتاه این سؤال هم بله و هم خیر است. با اینکه می‌توان برای درمان بسیاری از موارد پانیک، از روش‌های غیردارویی استفاده کرد، اما درمان انواع شدیدتر آن تقریباً بدون دارو ممکن نیست. از روش‌های درمانی بدون دارو، می‌توان به انواع روش‌های رواندرمانی، تحریک مغناطیسی مغز (rTMS)، و تغییر در سبک زندگی و تغذیه را نام برد. فردی که به اختلال پانیک مبتلا است، از مشکلات فراوانی رنج می‌برد. کاهش عملکرد در هنگام کار کردن، ناتوانی در لذت بردن از زندگی و در مجموع ایجاد اختلال در زندگی عادی فرد از این مشکلات هستند. در صورتی که این اختلال باعث شده است تا از فعالیت‌های عادی زندگی خود باز بمانید، وقت آن رسیده که برای تشخیص و درمان آن اقدام کنید. با اینکه باید برای درمان انواع شدید آن، از داروها می‌توان کمک گرفت، اما در موارد خفیف‌تر این اختلال روش‌های غیر دارویی فراوانی نیز برای درمان آن بدون عارضه در دسترس است. از علائم یک حمله پانیک می‌توان موارد زیر را نام برد:
- احساس نابودی و خطر قریب‌الوقوع
- ترس از دست دادن کنترل یا ترس از مرگ
- ضربان قلب بسیار بالا
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- لرز
- دلپیچه
- سرگیجه
- احساس سوزن‌سوزن شدن و مورمور
ترس از وقوع حملات بعدی، از بدترین موارد در حملات پانیک است. ممکن است مجبور شوید از موقعیت‌های خاصی دوری کنید تا دچار حملات نشوید. در صورت تجربه حملات، حتماً به پزشک مراجعه کنید. مدیریت این مشکل، بدون کمک پزشک بسیار سخت است، همچنین ممکن است در صورت عدم درمان مناسب شدت این حملات افزایش پیدا کند. دکتر روان شناس بر اساس شرایط و شدت بیماری و متناسب شرایط شما، روش‌های درمانی بدون دارو یا با دارو را پیشنهاد می‌دهد.
ژنتیک، استرس‌های شدید و برخی تغییرات در نحوه عملکرد مغز از علل ایجاد این بیماری هستند. سابقه خانوادگی، تجربه وقایع ترسناک در زندگی، مصرف زیاد سیگار یا نوشیدنی‌های حاوی کافئین، تغییرات بزرگ و عمده در روش زندگی و برخی تجربیات ناخوشایند در کودکی، از ریسک فاکتورهای ابتلا به اختلال پانیک به شمار می‌روند.
دانستن برخی از نکات، پیش از تشخیص و درمان پانیک بدون دارو ضرورت دارد که عبارتند از:
- هر حمله پانیکی به معنای ابتلا به این اختلال نیست. اگر برای اولین بار دچار حمله شده‌اید، باید با پزشک، درباره علت ایجاد آن مشورت کنید. در برخی از موارد ممکن است علت ایجاد این اختلال مربوط به برخی از بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم، حمله قلبی یا کم‌کاری غده تیروئید باشد. نباید اختلال پانیکی را که در اثر این بیماری‌های ایجاد می‌شود با اختلالی که در اثر علل روانی ایجاد می‌شود، اشتباه گرفت.
- دارو درمانی، هنگامی بیشترین تأثیر را دارد که همراه با سایر روش‌های درمانی، مانند مشاوره و روان درمانی باشد. از این روش‌های مشاوره و روان درمانی، می‌توان روان درمانی شناختی-رفتاری و مواجهه درمانی را نام برد.
- یکی از نکات مهم در درمان بدون دارو، پیدا کردن درمانگر مناسب است. روان‌شناسان در شاخه‌های مختلفی تخصص دارند، مهم است که برای درمان این اختلال درمانگری را انتخاب کنید که تجربه مناسبی در درمان انواع اختلالات پانیک و اضطرابی داشته باشد.
- برای درمان خود اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت مشخص کنید، زیرا در درمان حملات پانیک، تعیین اهداف در طول دوره درمان ضروری است.
تصمیم به درمان دارویی یا غیردارویی، توسط درمانگر و بر اساس ویژگی‌ها و مشخصات خاص هر فرد، و نوع و شدت اختلال، گرفته می‌شود.
روش‌های درمان پانیک بدون دارو
همان‌طور که توضیح دادیم روش‌های گوناگونی برای درمان پانیک بدون دارو در دسترس است که می‌توانید متناسب با شرایط خود آن‌ها را امتحان کنید. از این روش‌ها، می‌توان موارد زیر را نام برد:
استفاده از دستگاه rTMS (تحریک مغناطیسی مغز): می‌توان از این روش برای درمان بیمارانی که به روش‌های درمانی معمول پاسخ مناسبی نمی‌دهند، استفاده کرد. این روش، نوعی درمان پانیک بدون عارضه جانبی است. در این روش از امواج مغناطیسی، برای تحریک سلول‌های عصبی مغز استفاده می‌شود؛ در نتیجه تحریک سلول‌های عصبی، ترشح انتقال دهنده‌های عصبی که در کنترل و کاهش شدت و علائم استرس موثر هستند، افزایش پیدا می‌کند. با استفاده از این دستگاه هیچ‌کدام از عوارض احتمالی ناشی از مصرف داروها را نخواهید داشت.
روان درمانی: یکی از بهترین روش‌ها برای درمان انواع اختلالات اضطرابی، از جمله اختلال پانیک، روان درمانی است. روان درمانی به علت اینکه به بیمار فرصت بیان تجربیات و بررسی آن‌ها را می‌دهد، در پیدا کردن ریشه اختلال پانیک بسیار مؤثر است. در این باره می‌توان از روش‌هایی مانند درمان شناختی رفتاری کمک گرفت، در این روش درمانی، رابطه میان افکار، احساسات و رفتار شخص کشف شده و به او در جایگزین کردن الگوهای تفکر ناسالم کمک می‌شود. برای جلوگیری از عود حمله پانیک در آینده بهره‌مندی از جلسات رواندرمانی به شدت توصیه می‌شود.
تغییر در رژیم غذایی: اقداماتی مانند کاهش مصرف الکل و کافئین، در درمان این اختلال مؤثر هستند.
طب مکمل: طب سوزنی، ماساژ و کایروپراکتیک، از روش‌هایی هستند که ممکن است در درمان پانیک مؤثر باشند. باید توجه داشت، که هنوز نتایج کافی از تاثیر این روش‌ها در درمان پانیک در دسترس نیست. به همین دلیل، باید از این روش‌های درمانی در کنار سایر درمان‌ها استفاده کرد و نباید برای درمان حملات پانیک به تنهایی به این روش‌ها بسنده کرد.
درمان پانیک بدون دارو در کلینیک دکتر کربلایی
اختلال پانیک در دسته اختلالات اضطرابی قرار دارد که می‌تواند باعث ایجاد مشکلات فراوانی در روند عادی زندگی شود. به همین دلیل، باید در زمان مناسب، نسبت به تشخیص و درمان آن اقدام کنید. با اینکه در اغلب موارد، برای درمان موارد شدید پانیک باید هم از داروها و هم از درمان‌های غیر دارویی، مانند مشاوره و رواندرمانی استفاده کرد، اما در موارد خفیف‌تر می‌توان روش‌های درمان بدون دارو را به تنهایی به کار برد. اختلال پانیک می‌تواند عوارضی مانند مشکلات کار، تحصیل، مشکلات اقتصادی و مالی را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، مهم است که درمان این اختلال را جدی بگیرید.
اگر به این اختلال مبتلا هستید و از این حملات رنج می‌برید، ما در کلینیک چندتخصصی دکتر کربلایی می‌توانیم با کمک بهترین پزشکان و به‌روزترین ابزارهای تشخیصی و درمانی، به بهبود شرایط شما کمک کنیم. در کلینیک دکتر کربلایی انواع اختلالات روانی زیر نظر گروهی از متخصصان فارغ‌التحصیل از بهترین دانشگاه‌های ایران تشخیص داده می‌شود. روش‌های درمانی بدون دارو و دارویی، مانند رواندرمانی، استفاده از دستگاه rTMS ( ساخت شرکت مگونچر دانمارک، بهترین برند موجود در ایران) یا ترکیبی از این روش‌ها، طبق آخرین تحقیقات علمی منتشر شده در نشریات معتبر و با در نظر گرفتن شرایط خاص هر بیمار پیشنهاد می‌شود. روان‌درمانگران و روان‌شناسان کلینیک دکتر کربلایی، تا بهبودی کامل، در هر مرحله از درمان در کنار شما خواهند بود.
می‌توانید برای دریافت مشاوره به صورت حضوری یا تلفنی و آنلاین اقدام کنید. مشاوران ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
