اتوفوبیا که به آن مونوفوبیا، ایزولوفوبیا یا ارموفوبیا نیز گفته می‌شود به معنای ترس از تنهایی یا تنها ماندن است. این یک اختلال اضطرابی خاص است که با ترس شدید و غیرمنطقی از موقعیت‌هایی که در آن فرد تنها است مشخص می‌شود. افراد مبتلا به اتوفوبیا در هنگام تنها بودن دچار علائم اضطرابی شدید مانند حمله پانیک، تعریق، لرزش، تپش قلب و تنگی نفس می‌شوند.
آنها ممکن است از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که احتمال تنهاماندن در آنها وجود دارد، مانند خانه‌ماندن در شب به‌تنهایی، سوارشدن به اتوبوس یا آسانسور به‌تنهایی یا قدم‌زدن در جنگل اجتناب کنند. اتوفوبیا می‌تواند زندگی یک فرد را به طور قابل‌توجهی مختل کند و بر روابط، شغل و کیفیت کلی زندگی او تأثیر بگذارد. در ادامه با این اختلال بیشتر آشنا می‌شویم.
علائم اتوفوبیا یا اضطراب تنهایی چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم، آتوفوبیا در واقع نوعی اختلال اضطرابی است که با ترس شدید و غیرمنطقی از تنهایی همراه است. افراد مبتلا به اتوفوبیا اغلب در هنگام تنهابودن دچار علائم مختلف جسمانی و عاطفی می‌شوند. علائم جسمانی این اختلال شامل تپش قلب، تعریق، لرزش، تنگی نفس، درد قفسه سینه، حالت تهوع و سرگیجه است. از علائم عاطفی این نوع فوبیا می‌توان به اضطراب شدید، وحشت، احساس ترس یا وحشت، احساس تنهایی یا انزوا، افکار منفی یا وسواسی و ترس از مرگ یا دیوانگی اشاره کرد.
شدت علائم اتوفوبیا یا اضطراب تنهایی می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برخی از افراد ممکن است فقط در شرایط خاصی مانند تنهاماندن در خانه آن هم در شب دچار علائم شوند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است دائماً در ترس و اضطراب باشند، حتی زمانی که با دیگران هستند. اگر فکر می‌کنید ممکن است به اتوفوبیا مبتلا باشید، بهتر است به دنبال کمک حرفه‌ای باشید. درمان با دارو و یا روان‌درمانی می‌تواند به شما در مدیریت علائمتان و کاهش ترس از تنهایی کمک کند.
چه چیزی باعث اتوفوبیا می‌شود؟
افراد مبتلا به اتوفوبیا اغلب از رفتن به مکان‌هایی که فکر می‌کنند ممکن است تنها باشند، مانند فروشگاه موادغذایی یا سینما نیز ترس دارند. علت دقیق این اختلال ناشناخته است، اما تصور می‌شود که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد. برخی از عوامل خطر بالقوه برای این بیماری عبارت‌اند از:
- سابقه خانوادگی اضطراب یا سایر اختلالات سلامت روان: اگر اعضای خانواده شما دچار اختلال اضطرابی یا اختلال سلامت روان دیگری هستند، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارید
- تجربیات منفی در دوران کودکی: تجربیاتی مانند رهاشدندن یا جدایی از والدین یا سرپرست در دوران کودکی می‌تواند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد
- سایر اختلالات سلامت روان: اتوفوبیا اغلب با سایر اختلالات سلامت روان مانند اختلال اضطراب فراگیر، اختلال هراس و اختلال وسواس فکری-اجباری هم‌زیستی دارد
درمان خودهراسی معمولاً شامل درمان‌شناختی رفتاری (CBT) است که به شما کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای منفی خود را در مورد تنهایی شناسایی و به چالش بکشید. در برخی موارد نیز ممکن است برای کمک به کاهش علائم اضطراب دارو تجویز شود.
چه کسانی در معرض خطر اضطراب تنهایی هستند؟
به‌طورکلی هر کسی می‌تواند اضطراب تنهایی یا تنهایی‌هراسی را تجربه کند، اما برخی از افراد به دلیل عوامل خاصی بیشتر در معرض خطر هستند. در ادامه افرادی که ممکن است بیشتر از بقیه به این اختلال دچار شوند را شرح می‌دهیم. توجه داشته باشید که اگر نگران اضطراب تنهایی خود هستید، مهم است که از یک متخصص بهداشت روان کمک بگیرید. درمان می‌تواند به شما کمک کند تا درک کنید که اضطراب شما از کجا ناشی می‌شود و مکانیسم‌های مقابله‌ای سالم را برای مدیریت آن ایجاد کنید.
اختلال شخصیت مرزی (BPD)
افراد مبتلا به BPD اغلب نوسانات خلقی شدید، عزت‌نفس پائین و ترس از رهاشدن یا Autophobia را تجربه می‌کنند. این امر می‌تواند آنها را مستعد اضطراب تنهایی کند، به‌خصوص زمانی که تنها باشند یا احساس کنند که روابطشان در خطر است.
بیشتر بخوانید: عزت نفس چیست؟
اختلال شخصیت وابسته (DPD)
افراد مبتلا به DPD به طور معمول به دیگران برای تأیید و حمایت عاطفی وابسته هستند. آنها ممکن است از تنها ماندن بسیار بترسند و در حفظ روابط، حتی ناسالم، برای جلوگیری از تنهایی تلاش کنند.
سابقه خانوادگی و ژنتیک
اگر سابقه خانوادگی هر یک از این شرایط را دارید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به ترس از تنهایی هستید.برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است یک استعداد ژنتیکی برای این اضطراب وجود داشته باشد.
جنسیت
زنان بیشتر از مردان به این اختلال مبتلا می شوند. این امر به دلیل تفاوت‌های هورمونی، نقش های جنسیتی و فشارهای اجتماعی رخ می‌دهد که زنان با آنها مواجه هستند. عوامل دیگری نیز می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، مانند:
- داشتن عزت نفس پایین
- مهارت‌های اجتماعی ضعیف
- سابقه انزوا یا طردشدن
- رویدادهای زندگی استرس زا، مانند طلاق یا از دست دادن شغل
اتوفوبیا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
همانطور که در بخش قبلی توضیح دادیم، افراد مبتلا به اتوفوبیا ممکن است در هنگام تنهابودن دچار علائم وحشت یا اضطراب شدید شوند. تشخیص این بیماری معمولاً شامل مراحل مختلف است. اولین قدم این است که با یک متخصص بهداشت روان مانند روانپزشک یا روان‌شناس قرار ملاقات بگذارید. آنها در مورد علائم، سابقه پزشکی و سابقه روان‌شناختی شما سؤالاتی می‌پرسند. پزشک شما ممکن است یک معاینه فیزیکی برای رد هرگونه علت پزشکی برای علائم شما انجام دهد.
است از شما خواسته شود پرسش‌نامه‌هایی را پر کنید یا در مصاحبه‌های روان‌شناختی شرکت کنید تا شدت علائم شما و تأثیر آنها بر زندگی شما ارزیابی شود. معیارهای تشخیصی این بیماری در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) به شرح زیر است:
- ترس شدید و غیرمنطقی از تنها ماندن یا تنها بودن
- اجتناب از موقعیت‌هایی که ممکن است منجر به‌تنهایی شود
- ترس یا اضطراب در هنگام تنها بودن که به طور قابل‌توجهی با ناراحتی یا اختلال در عملکرد شغلی یا زندگی روزمره تداخل داشته باشد
- این ترس یا اضطراب به دلیل اثرات فیزیولوژیکی یک ماده یا شرایط پزشکی دیگر قابل‌توضیح نیست
- این ترس یا اضطراب را نمی‌توان به اختلال روانی دیگری مانند اختلال هراس، اختلال اضطراب اجتماعی یا اختلال وسواس فکری - اجباری نسبت داد
تفاوت اضطراب تنهایی و تنهایی چیست؟
آتوفوبیا یک احساس ذهنی و عاطفی است که از فقدان ارتباطات اجتماعی یا احساس انزوا ناشی می‌شود. این اختلال می‌تواند طیف وسیعی از احساسات منفی مانند غم، اضطراب و پوچی را به وجود آورد. همچنین این بیماری یک تجربه انسانی طبیعی است که همه در مقطعی از زندگی خود، آن را تجربه می‌کنند. در واقع اضطراب تنهایی به معنای ترس یا وحشت شدید از تنها بودن است.
این بیماری یک اختلال اضطرابی است که می‌تواند علائم جسمی و روحی قابل‌توجهی ایجاد کند. همچنین این اختلال ممکن است با رفتارهای اجتنابی مانند چسبیدن به دیگران یا ترس از مکان‌های خلوت مشخص شود. توجه داشته باشید که همه افراد گاهی اوقات احساس تنهایی می‌کنند، اما این به معنای داشتن اضطراب تنهایی نیست؛ درواقع این بیماری یک مشکل جدی سلامت روان است که نیاز به درمان دارد. در نتیجه اگر به آن مبتلا هستید، بهتر است که از یک متخصص بهداشت روان کمک بگیرید.
عوارض اضطراب تنهایی یا اتوفوبیا چیست؟
عوارض اتوفوبیا یا اضطراب تنهایی می‌تواند قابل‌توجه باشد و بر بسیاری از جنبه‌های زندگی فرد تأثیر بگذارد. همانطور که پیش‌تر نیز بیان کردیم افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در هنگام تنها بودن دچار ترس و اضطراب شدید شوند. این ترس می‌تواند طاقت‌فرسا باشد و زندگی روزمره را دشوار کند. تنهایی می‌تواند احساس تنهایی و انزوا را تشدید کند. این امر می‌تواند منجر به افسردگی، عزت‌نفس پایین و مشکلات مربوط به روابط شود. در برخی موارد، اتوفوبیا می‌تواند منجر به حملات پانیک شود. حملات پانیک اپیزودهای ناگهانی ترس شدید یا ناراحتی هستند که با علائم فیزیکی مانند تپش قلب، تنگی نفس و سرگیجه همراه است.
افراد مبتلا به اتوفوبیا ممکن است از هر موقعیتی که ممکن است تنها باشند، اجتناب کنند. این می‌تواند منجر به مشکلات در محل کار، مدرسه و روابط شود. همچنین این افراد به طور وسواسی به دیگران وابسته هستند. این موضوع می‌تواند منجر به روابط ناسالم و وابستگی عاطفی شود. ضمن اینکه اضطراب ناشی از اتوفوبیا می‌تواند خوابیدن را دشوار کند و منجر به خستگی، تحریک‌پذیری و مشکلات تمرکزی می‌شود. علائم جسمی اضطراب، مانند تعریق، لرزش و حالت تهوع، در افراد مبتلا به این بیماری شایع است. این علائم می‌تواند در هنگام تنها بودن یا حتی فکرکردن به تنها ماندن بدتر شود.
اتوفوبیا چگونه درمان می‌شود؟
در طول متن بارها تاکیید کردیم که افراد مبتلا به این بیماری اغلب در هنگام تنها بودن دچار علائم وحشت‌زدگی، مانند حمله پانیک، تعریق، لرزش یا تنگی نفس می‌شوند. همچنین ممکن است از موقعیت‌هایی که منجر به تنها ماندن آنها شود، مانند رانندگی با ماشین، رفتن به سینما یا گذراندن شب در خانه به‌تنهایی، اجتناب کنند. درمان این بیماری معمولاً شامل ترکیبی از درمان و دارو است. درمان شناختی - رفتاری (CBT) رایج‌ترین نوع درمانی است که استفاده می‌شود.
CBT به افراد مبتلا به این اختلال کمک می‌کند تا افکار و باورهای منفی را که منجر به اضطراب آنها می‌شود، شناسایی و به چالش بکشند. علاوه بر این آنها یاد می‌گیرند که با ترس خود مقابله کرده و به‌تدریج خود را در معرض موقعیت‌هایی قرار دهند که از آنها اجتناب می‌کردند. داروهایی مانند داروهای ضداضطراب و ضدافسردگی نیز می‌توانند برای کمک به کاهش علائم اتوفوبیا مؤثر باشند. بااین‌حال، داروها معمولاً به‌عنوان یک درمان بلندمدت در نظر گرفته نمی‌شوند و اغلب همراه با CBT مورداستفاده قرار می‌گیرند. با درمان، اکثر افراد مبتلا می‌توانند بر ترس خود غلبه کرده و زندگی عادی و پرباری داشته باشند.
جمع‌بندی
اگر به اختلال ترس از تنهایی مبتلا هستید، توصیه می‌کنیم از یک متخصص بهداشت روان کمک بگیرید. درمان به طور معمول شامل درمان شناختی - رفتاری (CBT) است که به شما کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای مرتبط با ترس خود را شناسایی و تغییر دهید. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به اتوفوبیا می‌توانند علائم خود را کنترل کنند و زندگی عادی داشته باشند.
