کاربردهای تزریق داخل مفصلی چیست؟
از کاربردهای تزریق داخل مفصلی که روشی کم تهاجمی و ایمن است، می‌توان موارد زیر را نام برد:
آرتروز
آرتروز یک بیماری مفصلی است که در مفاصلی مانند شانه، لگن و زانو بروز می‌یابد. در این بیماری غضروف مفصلی در اثر افزایش سن تخریب شده و باعث بروز درد و التهاب در مفصل می‌شود. تزریق داخل مفصل می‌تواند علائم این بیماری را حدود ٣-٦ ماه تسکین دهد.
آسيب مفصل به دنبال تروما
تزریق داخل مفصلی می‌تواند به بهبود التهاب و درنهایت درد ناشی از انواع آسیب‌ها و جراحت‌های مفاصل کمک کند.
فشار ناشی از كم تحركی
مفاصل در اثر بی حرکتی یا کم تحرکی دچار سفتی غیرطبیعی می‌شوند. فشاری که از طریق وزن بدن روی استخوان‌ها وارد می‌شود برای عملکرد سلول‌ها مورد نیاز است و در صورتی که این فشار وارد نشود باعث کاهش ساخت املاح و ماده‌ی زمینه‌ای در استخوان‌ها می‌شود. در این حالت مفصل ممکن است دچار سفتی شوند که برای درمان آن می‌توان از تزریق داخل مفصل کمک گرفت.
تاندونیت
تاندونیت وضعیتی است که در آن تاندون‌ها در اثر استفاده‌ی زیاد و مکرر به خصوص در ورزشکاران حرفه‌ای دچار التهاب می‌شوند. تاندونیت معمولا در آرنج، مچ دست، انگشتان و ران رخ می‌دهد. تزریق داخل تاندون ها یکی از روش‌های رایج برای کاهش درد شدید ناشی از این وضعیت و التهاب تاندون است.
آرتروز دژنراتیو
یکی از شایع‌ترین مشکلات اسکلتی و عضلانی تغییرات دژنراتیو مفاصل به ویژه زانو است. برخی عوامل مانند شیوه نشستن غلط یا شکستگی در اندام‌های تحتانی در ایجاد این تغییرات موثر هستند. تزریق داخل مفصل می‌تواند به کاهش درد ناشی از این شرایط و ترمیم مفصل کمک کند.
مزایای تزریق داخل مفصلی
تزریق داخل مفصلی روشی کم خطر با مزایای متعددی است که برای بیماران با شرایط مختلف انجام می‌شود، مزاياي تزریق داخل مفصلی شامل موارد زیر است:
- با استفاده از تزریق داخل مفصلی پزشکان مطمئن می‌شوند که آیا درد ناشی از التهاب در مفصل مورد‌نظر است یا علت دیگری دارد.
- پس از انجام تزریق داخل مفصلی با کاهش التهاب سینوویال، درد نیز کاهش می‌یابد و پس از آن انجام فیزیوتراپی یا نرمش در منزل جهت تقویت عضلات ممکن می‌شود.
- هرچند تزریق مفصلی تسکین طولانی مدتی را برای درد ارائه نمی‌دهند و روند بیماری‌های زمینه‌ای مفصل مانند آرتروز را تغییر نمی‌دهند. اما به‌طور کلی، به نظر می‌رسد این روش درمانی باعث تسکین درد در مدت ۳ تا ۶ ماه می‌شود. به عبارت دیگر تزریق داخل مفصلی یک روش برای درمان قطعی آرتروز و روماتیسم نیست، بلکه روشی برای کاهش درد و التهاب و مدیریت علائم ناشی از این بیماری‌هاو کمک به ترمیم مفاصل است.
معایب و عوارض تزریق داخل مفصلی
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم تزریق داخل مفصلی روش بسیار ایمن با خطرات کمی است. با این حال هیچ روش درمانی کاملا بدون عوارض نیست، عوارض تزریق داخل مفصلی شامل موارد زیر است:
- با انجام تزریق داروهای مختلف به داخل مفصل، خطر بسیار کمی برای بروز عفونت وجود دارد. اگر از قبل عفونت در مفصل وجود داشته باشد، این روش نباید انجام شود.
- عوارض احتمالی دیگر تزریق داخل مفصلی شامل تشدید درد به دلیل تحریک پوشش مفصل توسط کریستال‌های موجود در محلول استروئید است.
- اگر داروها مانند استروئید فقط به مفصل تزریق نشوند یا بعد از تزریق از مفصل نشت کنند، خطر آسیب جزئی به بافت‌های نرم در محل تزریق، از جمله آتروفی، ضعیف‌شدن پوست یا چربی زیر جلدی وجود دارد. گاهی اوقات، یک ناحیه موضعی از کم رنگ شدن پوست در محل تزریق ایجاد می‌شود.
- برخی از بیماران متوجه می‌شوند که این تزریق برای چند ماه باعث تسکین درد آنها می‌شود، اما پس از آن درد دوباره عود می‌کند. در این حالت معمولا انجام دوباره تزریق تجویز می‌شود. اگرچه خطر دقیق تزریق چندگانه مشخص نیست، اما اکثر پزشکان توصیه می‌کنند برای جلوگیری از آسیب به مفصل، بیش از سه یا چهار بار در سال از این روش استفاده نشود.
- گاهی اوقات، افراد به داروهای تزریقی حساسیت دارند. بیمار باید قبل از انجام تزریق در مورد هر گونه حساسیتی که تجربه کرده، پزشک خود را در جریان قرار بدهد.
مراقبت‌های بعد از تزریق داخل مفصلی
برای انجام مراقبت های بعد از تزریق داخل مفصلی موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- در ابتدا ممکن است در نتیجه بی‌حسی موضعی پس از تزریق احساس بهتری داشته باشید. اما معمولاً داروی بی‌حسی پس از چند ساعت از بین می‌رود و ممکن است نسبت به قبل از تزریق، درد بیشتری در مفصل داشته باشید. این درد ممکن است 2 تا 3 روز پس از تزریق ادامه یابد. کاهش درد و التهاب مفصل معمولاً بین ۳ تا ۵ روز پس از تزریق شروع می‌شود.
- بیماران می‌توانند در همان روز درمان تزریق مفصلی به خانه بروند و یک روز پس از آن نیز می‌توانند به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.
- برخی از پزشکان به بیماران پیشنهاد می‌دهند پس از کاهش درد به فیزیوتراپیست مراجعه کنند تا برنامه‌ای از حرکات کششی و تمرینی برای آنها در نظر گرفته شود. فیزیوتراپی می‌تواند به تسکین درد و التهاب و بازیابی دامنه حرکتی بیشتر کمک کند. مدت زمانی که برای تسکین درد نیاز است از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و حتی ممکن است چند ماه نیز طول بکشد.و البته به جاي فيزيوترابي نرمش منظم در خانه بسيار موثر است
- اگر درد در روزهای پس از تزریق بسیار بدتر شد، ممکن است نشان‌دهنده تشدید سینوویت در اثر تزریق یا عفونت مفصل باشد. در صورت بروز این علائم باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید.
- در مواردی که کورتیکواستروئید تزریق می‌شود، برخی افراد بعد از تزریق کورتیزون دچار قرمزی و احساس گرما در قفسه سینه و صورت می‌شوند. اگر بیمار دیابت داشته باشد، تزریق کورتیزون ممکن است به طور موقت سطح قند خون را افزایش دهد. پس از تزریق کورتیزون، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد برای یک یا دو روز فشاری به ناحیه تزریق وارد نکند. به عنوان مثال، از بلند‌کردن اجسام سنگین خودداری کنید یا وزن خود را روی پاهایتان قرار ندهید.
- در صورت نیاز برای تسکین درد، از کمپرس یخ در محل تزریق استفاده کنید اما پدهای گرمایشی را به کار نبرید.
- به مدت دو روز از وان یا جکوزی استفاده نکنید.
- مراقب علائم عفونت، از جمله افزایش درد، قرمزی و تورم که بیش از 48 ساعت طول می‌کشد، باشید.
کاندیدای مناسب برای انجام تزریق داخل مفصلی چه کسانی هستند؟
تزریق مفصل توسط یک پزشک فلوشیپ درد انجام می‌شود که از دستگاه اولتراسوند یا در موارد کمتر متداولی از فلوروسکوپی یا سی‌تی اسکن برای هدایت سوزن به داخل مفصل استفاده می‌کند.
اگر جزو افرادی با شرایط زیر هستید، تزریق داخل مفصلی می‌تواند روش مناسبی برای شما باشد:
- اگر درد مفاصل شما با درمان‌های محافظه‌کارانه مانند مسکن‌ها، داروهای ضدالتهاب خوراکی و فیزیوتراپی بهبود نیافته باشد، ممکن است پزشک تزریق داخل مفصلی را به شما پیشنهاد کند.
- پزشک برای اطمینان از تشخیص منبع دردی که در ناحیه مفصل وجود دارد، ممکن است انجام این روش را تجویز کند.
- داروها یا درمان‌های خاصی مدنظر پزشک هستند که باید مستقیماً به مفصل تزریق شوند و با بافت‌های نرم اطراف مفصل تماس نداشته باشد.
جمع‌بندی
در این مقاله تلاش کردیم شما را با تزریق داخل مفصلی آشنا کنیم. تزریق داخل مفصلی یک روش کم تهاجمي برای کنترل علائمی مانند درد و التهاب ناشی از بیماری‌های مفصلی است. این روش برای کاهش درد ناشی از روماتیسم مفصلی، آرتروز، تاندونیت و بورسیت استفاده می‌شود. عوارض جانبی تزریق داخل مفصل بسیار نادر است و شامل عفونت، نشت به بافت‌های نرم اطراف یا درد بیشتر پس از تزریق است. درصورتی که کاندید مناسبی برای انجام این روش بودید، تلاش کنید با رعایت مراقبت‌های پس از تزریق بهترین اثرگذاری را داشته باشيد.
