با رسیدن به سنین جوانی و سن تصمیم‌گیری به آینده نگرانی بابت انتخاب‌ها بیشتر و بیشتر میشود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، ازدواج و تشکیل خانواده است. این مرحله حساس‌ترین مرحله زندگی هر فرد فارغ از جنسیت است زیرا تمام آینده او به انتخاب همسر و ازدواج بستگی دارد. این حساسیت گاهی آنقدر زیاد میشود که باعث ایجاد حس ترس از ازدواج در فرد میشود. در بیشتر موارد این ترس به مرور زمان کمتر میشود اما اگر این اتفاق رخ ندهد، نشان از یک اختلال است و درمان آن باید به طور جدی آغاز شود.
ترس از ازدواج یا گاموفوبیا چیست؟
ترس از ازدواج که در علم روانشناسی گاموفوبیا هم نامیده میشود اختلالی فراتر از یک ترس عادی است. به طور کل زمانی که پسوند فوبیا به نوعی ترس داده میشود، نشان از بیمارگونه بودن آن است و اگر آن بیماری به موقع درمان نشود مشکلات جدی و گاها خطرناکی به دنبال خواهد داشت. در مورد ازدواج هم زمانی که این ترس بیش از اندازه شدت پیدا کرده و موجب تغییر رفتار، روحیه یا بروز مشکلاتی مانند اضطراب شود، به یک فوبیا تبدیل شده و باید فورا درمان شود.
ترس از ازدواج در زنان بیشتر است یا مردان؟
ترس از ازدواج مشکلی وابسته به جنسیت است و احتمال ایجاد آن هم در زنان و هم در مردان وجود دارد و در هر کدام دلیل ترس متفاوت است. با این حال تحقیقات و آمارهای روانشناسان از میزان مراجعه بیماران برای درمان ترس از ازدواج نشان دهنده این است که مردان به دلیل ترس از تعهد و مسئولیت‌های بعد از ازدواج، بیشتر از زنان به این مشکل مبتلا میشوند.
بیشتر بخوانید: مشاوره طلاق چگونه می‌تواند جلوی جدایی را بگیرد؟
علل گاموفوبیا
ترس از ازدواج علت دقیق و مشخصی ندارد. این مشکل در هر فرد به دلیلی بروز می‌کند و در موارد علت حتی بی‌ارتباط به ازدواج است. در بیشتر موارد ترس از ازدواج به دلیل تجربه یک شکست یا خاطره‌ای ناخوشایند ایجاد میشود. برای مثال افرادی که در کودکی شاهد درگیری و دعوا میان والدین خود بوده‌اند، در بزرگسالی ازدواج گریز میشوند یا افرادی که یک شکست عاطفی حتی بدون ازدواج را تجربه کرده‌اند از شکست در زندگی مشترک ترس بیشتری دارند.
هر کدام از دلایل زیر هم می‌توانند، باعث این عارضه باشند:
- سابقه بیماری‌های روحی مانند افسردگی
- سابقه انواع اضطراب و ترس مانند اضطراب اجتماعی
- ترس از تعهد و مسئولیت پذیری
- عدم اعتماد به نفس و نگرانی بابت پذیرفته نشدن
- طلاق و جدایی پدر و مادر به خصوص با درگیری
- صحبت اطرافیان بابت شرایط اجتماعی
- ازدواج ناموفق به خصوص در سنین پایین و....
درمان گاموفوبیا
ترس از ازدواج به هر علتی که باشد باید به موقع درمان شود. برخلاف تصور عموم مردم بالا رفتن سن نه تنها در درمان این ترس بی‌تاثیر است بلکه به دامن زدن آن هم منجر میشود. با افزایش سن توقعات و اولویت‌های فرد تغییر کرده و گزینه‌های مناسب ازدواج هم کمتر میشوند. به همین دلیل در صورت ابتلا به این مشکل بهتر است حل آن را در کوتاه‌ترین زمان آغاز کرد. روش‌های مختلفی برای برطرف کردن این ترس وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها 4 مورد زیر است.
مشخص کردن اهداف
اولین راهکار برای حل مشکل ترس از ازدواج مشخص کردن اهداف است. زمانی که هدف از انجام یک کار مشخص باشد، تلاش برای آن ساده‌تر میشود و سختی‌های مسیر کمتر احساس میشوند. در مورد ترس از تعهد ازدواج هم مشخص کردن اهدافی که ارزش این کار را نشان دهد تا حد زیادی ترس را کاش می‌دهد.
تغییر دوستان یا کاهش ارتباط با گروه‌های مخرب
همان‌طور که گفته شد، ترس از ازدواج در مواردی به علت صحبت‌های ناامید کننده اطرافیان است. در چنین شرایط تغییر دوستان یا عدم شرکت در دورهمی‌های دوستانه یا خانوادگی با افراد مخرب تاثیر زیادی در حل این مشکل دارد.
برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی برای ازدواج تاثیر زیادی در کاهش ترس و اضطراب ناشی از انجام آن دارد. به خصوص زمانی که ترس از مشکلات مالی و ناتوانی در فراهم کردن هزینه‌های اولیه زندگی مشترک باشد، برنامه‌ریزی کمک زیادی به رفع آن می‌کند. برنامه‌ریزی برای پس‌انداز، ارتقای شغلی، گرفتن وام و... هر یک می‌توانند اقدامی برای مقابله با این موضوع باشند.
مشاوره
در نهایت اگر هیچکدام از روش‌های بالا پاسخگو نبود باید به مشاور ازدواج یا روانشناس مراجعه کرد. البته مراجعه به روانشناس را می‌توان به عنوان اولین قدم درمان هم انجام داد و در این صورت حل مشکل ترس از ازدواج سریع‌تر و ساده‌تر خواهد بود. روانشناس یا درمانگر با بررسی علائم بیمار، ریشه‌یابی مشکل، تست و سنجش شدت آن بهترین روش را برای درمان مشکل انتخاب می‌کند.
ترس از ازدواج عامل ناکامی در مهم‌ترین مرحله زندگی
ترس از ازدواج و تغییراتی که با تاهل در زندگی ایجاد میشود تا حدی طبیعی است اما زمانی که این ترس باعث به تاخیر انداختن مهم‌ترین مرحله زندگی شده و در نهایت به عدم انجام به موقع یا با انتخابی عجولانه منتهی شود، یک مشکل جدی است و نیاز به درمان دارد. در این مطلب به بعضی از راهکارهای کاربردی برای درمان این مشکل اشاره کردیم. با این حال این روش‌ها و درمان این مشکل زمانی قطعی خواهد بود که فرد از اولین مراحل آغاز ترس، مشکل خود را از طریق پزشک درمان کند.
