احتمالا شما هم به علت شرایط زندگی و کار، عادات روزانه، نشستن‌های مداوم و نادرست، خوابیدن روی تخت یا تشک‌های غیر استاندارد، بلند کردن اجسام سنگین و فشار به کمر و یا ایستادن بیش از حد، تجربه دردناک کمردرد را داشتید. در این مطلب همراه‌تان هستیم و به طور جزئی، درمان دیسک کمر و علت درد آن را برایتان شرح داده‌ایم تا آگاهانه آن را درمان کرده و کمرتان را تقویت کنید. همراه ما باشید.
دیسک کمر چیست؟
برای پاسخ به اینکه دیسک کمر چیست ، ابتدا مفهوم دیسک کمر را باید بدانیم. دیسک کمر به معنای مشکلی است که بین مهره‌های ستون فقرات، ایجاد شده است. ساختار دیسک ستون فقرات در بدن به این صورت بوده که در مرکز مهره‌ها یک ماده ژله‌ای نرم، در پوششی از لایه بیرونی سفت و محکم قرار گرفته است. دیسک کمر یا فتق دیسک کمر زمانی اتفاق می‌افتد که این غشاء بیرونی سفت و محکم آسیب ببیند و قسمتی از مایع ژله‌ای بین مهره‌ها، از آن بیرون بزند. به طور معمول بدن ما دارای ۲۶ مهره ستون فقرات است. این مهره‌ها با صفحاتی به نام دیسک بین مهره‌ای از هم جدا می‌شوند. زمانی که سن بالا می‌رود، دیسک بین مهره‌ای مایع خود را از دست می‌دهد و خشک میشود. این فشردگی بین دیسک‌ها باعث تخریب حلقه خارجی دیسک شده در نتیجه هسته یا مایع داخل دیسک بیرون میزند که به آن فتق دیسک می‌گویند. این اتفاق باعث بوجود آمدن بی حسی، درد و گزگز پاها میشود. البته علائم دیسک کمر مختلف است.
مهمترین عوامل و علت دیسک کمر چیست؟
معمولا در بزرگسالی، دیسک‌های بین مهره‌ای رو به زوال می‌رود و فضای بین مهره‌ها باریک‌تر میشود. در این شرایط، احتمال فتق دیسک بالا می‌رود. عوامل زیر می‌تواند تاثیر مستقیم روی فتق دیسک بگذارد:
- کشیدگی یا رگ به رگ شدن
- آسیب دیدگی کمر یا گردن
- بلند کردن اجسام سنگین به صورت اشتباه
- اضافه وزن و چاقی بیش از حد
- استعمال دخانیات
بسته به اینکه این اتفاق در کدام قسمت ستون فقرات می‌افتد، علائم آن مختلف است. اما شایع‌ترین آن کمردرد است. همچنین علائم زیر نیز در افراد دارای دیسک کمر مشاهده شده است:
- خواب رفتگی و گزگز اندام‌های تحتانی مثل شست پا.
این مورد از علائم، مربوط به علائم دیسک کمر در پاها است که منجر به درد سیاتیک، جلوی زانو یا ران، پشت ران، یا ساق پا میشود.
- عدم کنترل ادرار و مدفوع
- ضعف اندام‌های تحتانی یا دراپ فوت
دکتر متخصص ستون فقرات تهران در کلینیک دکتر کربلایی
شایع ترین علائم دیسک کمر چیست؟
همانطور که اشاره کرده بودیم، درد شدید کمر، از شایع‌ترین علائم پارگی دیسک کمر است. اما تنها کمر درد نیست. افراد مبتلا به دیسک کمر، اغلب تجربه درد سیاتیک را نیز دارند. این درد از باسن به پشت ران و ساق پا کشیده میشود. البته اول کمر درد حس میشود و سپس درد سیاتیک به آن اضافه میشود. بعضی افراد نیز در موارد پارگی دیسک، کمر درد نداشته و فقط مسیر رگ سیاتیک آنها درد می‌گیرد. در این صورت درد سیاتیک ممکن است اندام تحتانی سمت چپ یا هردو سمت چپ و راست را درگیر کند.
درد دیسک کمر به کجا میزند؟
دیسک کمر در واقع صفحاتی بین ستون مهره‌ها است. در واقع خود دیسک کمر بیماری نیست. بیماری دیسک کمر، زمانی اتفاق می‌افتد که دیسک‌ها از محل خود خارج شده و به اعصاب اندام‌های فرد، مانند پاها میزند. این درد، معمولا باسن، پشت ران پا، ساق پا و حتی پشت زانو را ممکن است درگیر کند. کسانی که تجربه درد دیسک کمر را دارند، معمولا با علائم زیر در پاها مواجه هستند :
- احساس سوزش و خارش در پاها
- احساس سردی و گرمی در پاها
- احساس گرفتگی پاها در عضلات
- بی حسی و ضعف شدید در پاها
- گزگز یا کرختی باسن، پشت ران پا
در صورتی که دیسک کمر به سیاتیک بزند، زمانی که ناچار باشید به مدت زیاد بایستید یا شروع به راه رفتن کنید، این علائم شدیدتر میشود و حس داغی یا سردی و کرختی شدیدی را حس می‌کنید.
بهترین راه تشخیص دیسک کمر چیست؟
پزشک معالج شما چند روش را پیش می‌گیرد تا بهترین راه تشخیص دیسک کمر را پیدا کند. معمولا در این شرایط پزشک از شما می‌خواهد دراز کشیده و پای خود را صاف بالا بیاورید. تست SLR و معاینه انگشت شست مهمترین معایناتی است که پزشک برای تشخیص انجام می‌دهد. از دیگر روشهای تشخیص عبارت است از:
- ام آر آی
- نوار عصب و عضله
- درد و خشکی کمر و پاها در صبح هنگام بلند شدن از رختخواب.
از چه راهی بفهمیم دیسک کمر داریم؟
اگر دچار بیرون زدگی دیسک کمر شده باشید احتمالا درد تیرکشنده‌ای را از قسمت کمر به پاها تجربه می‌کنید. اگر حین راه رفتن یا ایستادن، دچار نقص حرکتی هستید یا با هر قدم، سمت چپ کمرتان دچار درد میشود، احتمالا به بیرون زدگی دیسک دچار شده باشید. عدم توانایی حرکت مچ پا یا بالا آوردن پا نیز با توجه به دیسک‌هایی که از ستون فقرات بیرون زده، ممکن است علائم دیگر فتق دیسک کمر باشد.
روشهای درمان دیسک کمر چیست؟
بهترین روش درمان دیسک کمر، درمان محافظه کارانه است که ترکیبی از جنبه‌های مکانیکی و التهابی کمردرد را شامل میشود. بهترین روش درمان با توجه به تشخیص و تصاویر ام آر آی در هر فرد متفاوت است. اکثر بیماران مبتلا به بیماری دیسک کمر با روشهای درمانی دارو، استراحت، فیزیوتراپی و ورزش‌های مناسب، درمان شده و از درد آن راحت می‌شوند. مهمترین عامل در درمان دیسک کمر بدون جراحی، صبر و تداوم است که تحت نظر پزشک می‌تواند به مرور زمان موثر واقع شود
نگران نباشید، برای درمان دیسک کمر لزوما نیازی به انجام عمل جراحی نیست. نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر به گونه‌ای است که در مدت استراحت، از کارهای سنگین و فعالیت‌های شدید خودداری کرده و تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپ، اقدامات و حرکات اصلاحی را برای درمان انجام می‌دهید. از نشستن، خوابیدن یا ایستادن طولانی، فعالیت‌های شدید مثل ورزش‌های سنگین که کمر را تحت فشار قرار می‌دهند، بلند کردن بار سنگین مثل کیف‌های غیر استاندارد از جمله عواملی است که برای درمان دیسک کمر باید از آنها دوری کنید.
همچنین اگر اضافه وزن دارید برای کاهش درد سیاتیک بایستی وزن کم کنید، در نظر داشته باشید که مواد مضر برای درد سیاتیک را در رژیم غذایی‌تان نداشته باشید. غذاهای پر کربوهیدرات و قندی مثل برنج، نان یا نوشابه را مصرف نکنید. فیزیوتراپی، ماساژ تخصصی، تزریق کورتیکواستروئید، تحریک الکتریکی عصب از راه پوست، اولتراسوند تراپی، عمل جراحی سایر روشهای درمانی کمردرد هستند. روشهای درمان دیسک کمر موارد زیر است:
مصرف دارو
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نقش مهمی در درمان دیسک کمر دارند.
- داروهای شل کننده عضله مثل باکلوفن یا تیزانیدین، سایکلوبنزاپرین،
- داروهای ضد التهابی مثل ایبوپروفن برای کاهش درد
- داروهای ضد تشنج مثل پره گابالین، گاباپنتین
- داروهای استروئیدی اپیدورال
- داروهای ضد افسردگی
برای جلوگیری از بروز دیسک کمر چه کنیم؟
راه‌های تقویت دیسک کمر ورزش کردن مستمر و تقویت فیله‌های کمر است. حفظ وزن مناسب، عادت به ایستادن و نشستن درست می‌تواند خطر ابتلا به دیسک کمر را کاهش دهد.
آیا دیسک کمر خوب میشود؟
با وجودی که فتق دیسک یا بیماری دیسک کمر عارضه‌ای دردناک است اما تحت نظر پزشک و مراقبتهای لازم، قابل درمان است و معمولا فرد بعد از چند هفته یا چند ماه با روشهای غیر جراحی بهبود پیدا می‌کند. درمان قطعی دیسک معمولا با معاینه بیمار و آزمایشاتی که برای تشخیص بیماری، از او گرفته میشود، تعیین می‌گردد. در برخی بیماران، استراحت نسبی و درمان‌های طبی کفایت می‌کند و در برخی افراد فشار به حدی است که خطر بی اختیاری ادرار و آسیب به عصب بیمار وجود دارد که نیاز به جراحی است. با این وجود روز بعد از جراحی فرد می‌تواند به فعالیت‌های خود ادامه دهد و جای نگرانی نیست.
راه رفتن برای دیسک کمر خوب است؟
پیاده روی نه تنها باعث حفظ سلامت ستون فقرات میشود، بلکه به درمان دیسک کمر نیز کمک می‌کند. پیاده روی ورزش راحت و سبکی است که البته اگر درست انجام نشود، می‌تواند باعث آسیب بیشتر به دیسک مهره‌های شما شود. قبل از این کار، با پزشک خود مشورت کنید و سپس یک کفش نرم و طبی به پا کرده و آماده بهبود فتق دیسک کمر خود شوید. بعد از پیاده روی هم می‌توانید یک آب درمانی به ستون فقرات خود هدیه کنید، البته حرکات اصلاحی داخل آب حتما باید تحت نظر پزشک باشد.
خدمات کلینیک دکتر کربلایی برای درمان دیسک کمر
انتخاب یک فیزیوتراپ یا دکتر خوب که به طور دقیق بتواند منشأ بیماری را تشخیص داده و روش درمانی موثری را ارائه دهد، اهمیت زیادی دارد. اگر به دنبال یک روش موثر برای تقویت و درمان دیسک کمر هستید، کلینیک چند تخصصی دکتر کربلایی آماده خدمت به شما عزیزان است. این کلینیک، تحت نظر دکتر کربلایی متخصص اعصاب و روان بوده که با پیشرفته‌ترین دستگاه‌ها و متخصصین ستون فقرات و مغز و اعصاب و روشهای جدید درمان دیسک کمر، به درمان این عارضه اقدام می‌کند. در صورتی که از این عارضه، رنج می‌برید، می‌توانید از راهنمایی دکتر متخصص دیسک کمر در تهران و مشاوره متخصصان کلینیک مغز و اعصاب دکتر کربلایی استفاده کنید.
