افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند، همیشه روی یک مرز شخصیتی حرکت کرده و هر لحظه ممکن است به سمتی سقوط کنند. این افراد دارای رفتارها و عواطف ناپایدار هستند؛ از همین رو در گروه افراد روان‌پریش قرار می‌گیرند. افرادی که به این اختلال دچار شده‌اند، در یک لحظه شاد هستند و در لحظه‌ای دیگر به‌شدت غمگین می‌شوند. سرعت چرخش شخصیتی این افراد به‌گونه‌ای است که اطرافیان به‌راحتی می‌توانند آن را مشاهده کرده و تشخیص دهند. به عبارتی می‌توان گفت که این افراد شخصیتی غیر قابل پیش‌بینی دارند. با ما همراه باشید تا به بررسی دلایل بروز این اختلال و روش‌های درمان آن بپردازیم.
دلایل بروز اختلال شخصیت مرزی را بشناسید
اختلال شخصیت مرزی در واقع با چرخش سریع و غیر عادی شخصیت یک فرد ارتباط دارد. اما سوالی که پیش می‌آید این است که دلیل بروز اختلال شخصیت مرزی چیست؟ موارد مختلفی مانند عوامل ژنتیکی و مغزی یا تجربه اتفاقات تلخ در دوران کودکی در بروز این اختلال تاثیر دارند. باید اشاره کرد که تجارب دوران کودکی تاثیر بسیار بیشتری در بروز این اختلال دارند. لازم است بدانید که این اختلال بیشتر در سه سال اول زندگی کودک ممکن است شکل بگیرد.
عواملی که زمینه بروز اختلال شخصیت مرزی را فراهم می‌کند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- طرد شدن کودک
- دعوا کردن والدین با یکدیگر
- تنبیه کردن کودک
- توجه نکردن به احساسات کودک
- طلاق گرفتن والدین
- ناسازگاری والدین
- عدم ثبات رفتاری در مادر
- نداشتن دلبستگی امن در کودکی
خصوصیات افراد دارای اختلال شخصیت مرزی
افرادی که به اختلال شخصیت مرزی دچار هستند، خصوصیاتی مانند روابط متزلزل و رفتارهای پرخطر را از خود نشان می‌دهند. منظور از روابط متزلزل این است که افراد در یک مدت خاصی به یک فرد علاقه بسیار شدید نشان داده و پس از مدت کوتاهی به‌سرعت از او متنفر شوند. هر زمان که در برنامه‌های کاری این افراد تغییری ایجاد شود، ممکن است آن‌ها واکنشی شدید نشان داده و احساس طردشدگی داشته باشند. از جمله رفتارهای پرخطر این افراد می‌توان به بی‌رویه پول خرج کردن، برقرار کردن روابط جنسی نامناسب، پرخوری کردن و رانندگی خطرناک اشاره کرد.
برخی دیگر از خصوصیات رفتاری افراد دارای اختلال شخصیت مرزی شامل موارد زیر می‌شوند:
- خشم شدید و غیر عادی
- احساس پوچی
- خودزنی و آسیب رساندن به خود
- ترس از تنها ماندن
روش‌های درمان افراد دارای اختلال شخصیت مرزی
مهم‌ترین سوالی که درباره شخصیت مرزی به وجود می‌آید این است که روش درمان اختلال شخصیت مرزی چیست؟ بهترین روش برای درمان این اختلال، درمان روان‌شناختی یا همان روان‌درمانی به شمار می‌رود. برای این کار لازم است که افرادی که دچار اختلال شخصیت مرزی هستند به فوق تخصص روانپزشکی کودکان مراجعه کنند.
درمان روان‌شناختی به روش‌های مختلفی انجام می‌شوند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- درمان رفتاری بر مبنای گفتگو (Dialectical Behavior Therapy)
- درمان بر مبنای ذهنیت‌سازی (Mentalization-Based Therapy)
- روان‌درمانی بر مبنای انتقال (Transference Focused Psychotherapy)
- مدیریت با راهکارهای روانپزشکی
- طرح‌واره درمانی
درمان افراد دارای اختلال شخصیت مرزی با دارو
روش اصلی درمان اختلال شخصیت مرزی همان درمان‌های روان‌شناختی هستند. مصرف دارو تنها به کنترل علائم این اختلال کمک می‌کند. در واقع با تشخیص روانشناس زمانی که مصرف دارو برای بیمار ضروری باشد، در کنار درمان روان‌شناختی لازم است که از برخی داروها استفاده شود.
برخی از داروهای مناسب برای کنترل علائم اختلال شخصیت مرزی شامل موارد زیر می‌شوند:
- داروهای ضد افسردگی برای بهبود رفتارهای مربوط به افسردگی در بیمار
- داروهای ضد صرع مانند کارابامازپین برای آرام کردن ذهن بیمار
- داروهای تثبیت‌کننده اخلاق و رفتار به همراه داروهای ضد روان‌پریشی یا همان آنتی سایکوتیک‌ها به‌منظور مهار رفتارهای تکانشی و خشم بیمار
- داروهای ضد اضطراب و آرام‌بخش یا همان بنزودیازپین مانند داروی آلپرازولام
- داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) مانند سرترالین به‌منظور کاهش پرخاشگری تکانشی و کنترل افسردگی
با اختلال شخصیت مرزی به شکل صحیح مبارزه کنید
اختلال شخصیت مرزی مشکلی جدی است که باید هر چه سریع‌تر فرایند درمان آن آغاز شود. این اختلال باعث تغییر شخصیت سریع و غیر عادی در بیمار خواهد شد. در صورتی که چنین فردی درمان نشود، ممکن است که این اختلال شدیدتر شده و مشکلات بیشتری ایجاد کند. با درمان‌های روان‌شناختی امکان درمان چنین اختلالی وجود دارد. در برخی از مواردی که این اختلال شدید باشد، لازم است با مصرف داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب و برخی آرام‌بخش‌ها علائم اختلال کنترل شوند. به خاطر داشته باشید که مصرف این داروها راه اصلی درمان نیستند و تنها در مهار کردن علائم بیماری کاربرد دارند.
مشاوره در کلینیک دکتر کربلایی
کلینیک روانشناسی دکتر کربلایی انواع روانشناس کودک و نوجوان توسط متخصصین هر حوزه به مراجعه کنندگان ارائه می‌شود.
