دردهای عصبی یا درد نوروپاتیک، یکی از دردهای مزمن بوده که برخی افراد به آن مبتلا هستند. این درد عصبی که در جاهای مختلف بدن خود را نشان میدهد، گاهی درست تشخیص داده نمیشود. به همین دلیل، راهها و روشهای در پیش گرفته شده برای درمان آن اشتباه و بیحاصل است. در این مقاله میخواهیم این نوع دردها و نحوه تشخیص و علت به وجود آمدن آنها را بررسی کرده و بگوییم چگونه میتوانید از مبتلا شدن به آنها جلوگیری کنید. پس با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
دردهای عصبی چیست؟
دردهای عصبی، در اثر یک ضایعه یا آسیب بر سیستمهای عصبی رخ میدهد. این درد زمانی به وجود میآید که سیستم عصبی محیطی دچار آسیب شده باشد. این سیستم، شامل تمام اعصاب بدن به جز مغز و نخاع بوده که پیامهای محیطی را دریافت و به مغز و نخاع ارسال میکند.
علایم دردهای عصبی چیست؟
افرادی که دچار نوروپاتیک یا درد عصبی هستند، عموماً احساس گزگز دست و پا و همچنین بیحسی و ضعف عضلانی در قسمتهای مختلف بدن دارند. حتی قسمتی از بدن که احساس درد دارد نسبت به لمس حساس بوده و کوچکترین فشار به آن قسمت، منجر به درد میشود. نوروپاتیک ممکن است بسیار خفیف و جزئی یا بسیار دردناک و غیرقابل تحمل باشد. تحقیقات نشان داده که این درد در هنگام شب شدیدتر بوده، به طوری که میتواند خواب را مختل کند. به طور کلی میتوان گفت تأثیرات منفی دردهای عصبی، موجب بروز اختلال در زندگی مانند افسردگی، اضطراب و اختلال در خواب به دلیل درد بسیار، خواهد شد.
در مورد دلیل لرزش دست و سندرم پای بیقرار بیشتر بدانید
علت به وجود آمدن دردهای عصبی چیست؟
دلایل مختلفی موجب به وجود آمدن درد عصبی میشوند. علتهایی که موجب بروز این درد میشوند عبارتند از:
- مصرف برخی داروها مانند شیمی درمانی.
- بیماریهایی که بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد. مانند: اعتیاد به الکل و سرطان.
- بیماریهایی که به اعصاب حسی حمله میکند. مانند دیابت 3، زونا، MS و سکته مغزی. به عنوان مثال در دیابت با گذر زمان به دلیل بالا رفتن قند خون، عروق خونی که اکسیژن و مواد غذایی را به سیستم عصبی میرسانند، دچار مشکل میشوند. کاهش دریافت اکسیژن و مواد غذایی به سیستم عصبی، میتواند به عملکرد اعصاب آسیب برساند. حدود 50 درصد از افراد مبتلا به دیابت، به درد های مزمن عصبی مبتلا هستند.
- ضربه به سیستمهای عصبی مانند ضربه به نخاع که باعث آسیب نخاعی میشود. یکی از نمونههای آسیب دیدن سیستم اعصابی، سندروم تونل کارپال است. این سندروم موجب درد و بیحسی در مچ دست و انگشتان میشود. سندرم تونل کارپال در اثر فشرده شدن عصب مدین در مچ دست ایجاد میشود. این فشرده شدن عصب میتواند در اثر شکستگی به وجود آید. این سندرم، بیحسی و گزگز انگشتان را به ویژه در هنگام فعالیت با دست، به همراه دارد.
- اختلالات رگهای خونی کوچک که میتواند منجر به کاهش خونرسانی به اعصاب شود. این اختلال به سیستم اعصابی آسیب میرساند.
- تومورهای خوشخیمی که بر بافت عصبی تاثیر میگذارند.
- کمبود ویتامین B-12
متأسفانه برخی دردهای نوروپاتیک منشا ناشناخته داشته و پزشکان هنوز نتوانستهاند علت آنها را تشخیص دهند.
بیشتر بخوانید: درمان اختلال خواب
راههای تشخیص دردهای عصبی
تشخیص این درد نیاز به یک شرح حال پزشکی و معاینه فیزیکی دارد. در برخی اوقات، باید به یک نورولوژیست مراجعه کرد. برخی موارد هم با انجام آزمایش و تستهای عصبی در بهترین مرکز نوار عصب و عضله در تهران تشخیص داده میشود. برخی علایم دردهای عصبی عبارتند از: احساس گزگز شدن یا بیحسی یا درد شدید در قسمتی از بدن، خارش، حساسیت بسیار در لمس به طوری که کوچکترین لمس موجب تشدید درد میشود.
روشهای درمان دردهای عصبی
درد نوروپاتیک غالباً مزمن بوده و درمان آن ممکن است چالشبرانگیز باشد. اما دلیلی برای نگرانی وجود ندارد، چراکه روشهای درمانی مختلفی برای درمان آن وجود دارد. روشهای درمان دردهای عصبی عبارتند از:
دارو:
دردهای عصبی با مسکنهای معمولی مانند ایبوپروفن بهبود پیدا نمیکنند. به همین دلیل پزشک متخصص از دیگر داروها، با حداقل دوز، شروع به درمان میکند. این داروها در دوزهای بالا، واکنش بهتر و سریعتری برای درمان درد میدهند اما عوارض جانبی خطرناکی به همراه دارند. از جمله عوارض جانبی آن، خستگی، خواب آلودگی و تاری دید است؛ بنابراین، در دوران مصرف داروها باید از کارهایی مانند رانندگی یا کار با ماشینآلات خودداری کنید. بعد از گذشت یک تا دو هفته، بدن به دارو عادت و عوارضهای آن کاهش پیدا میکند. اگر عوارضها همچنان ادامه داشت حتما به دکتر خود اطلاع دهید.
قرص دردهای عصبی ممکن است با داروهای بیماریهایی همانند اضطراب، افسردگی و سردرد مشترک باشد. در برخی مواقع کرمهای موضعی تجویز میشود که تا حدودی ممکن است مؤثر واقع شود. برخی داروهایی که در این حوزه تجویز میشود شامل آمیتریپتیلین (amitriptyline)، دولوکستین (duloxetine)، پرگابالین (pregabalin) و گاباپنتین (gabapentin) هستند. با این حال، دارو برای افراد مبتلا به دردهای عصبی فقط یک تسکیندهنده جزئی است.
با خدمات کلینیک سردرد تهران آشنا شوید!
جراحی:
اگر دردهای مزمن عصبی ناشی از جراحت و آسیب دیدن عصب باشد، برای درمان، نیاز به جراحی دارد.
درمانهای مکمل:
این گروه از درمانها، اصولا به همراه دارو انجام میشود. مانند: فیزیوتراپی یا کادر درمانی، طب سوزنی و ماساژ درمانی.
تحریک الکتریکی (tDCS):
این روش، یکی از روشهای محبوب برای درمان دردهای عصبی است. در تحریک الکتریکی دو الکترود بر روی سر فرد قرار میگیرد. بعد از آن جریان بسیار ضعیف الکتریکی بین 0.5 تا 2 میلیآمپر توسط یک باتری 9 ولتی تولید خواهد شد؛ در طی چند جلسه این روش درمانی انجام میشود. به وسیله این الکترودها تحریکهایی از روی جمجمه بر سلولهای مغزی صورت میگیرد.
از این روش برای درمان افسردگی و دردهای عصبی استفاده میشود. تحقیقات نشان داده این روش در روال بهبود بیماریهایی مانند افسردگی و دردهای عصبی، تأثیرگذار بوده است. در هنگام انجام این روش، دردی به فرد وارد نشده و عوارضی برای وی نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید: تزریق به مفصل شانه چیست؟
نوروفیدبک (TMS):
این روش یکی از رایجترین روشهای درمانی است. در این روش فرد را در یک محیط آرام قرار میدهند سپس دو الکترود بر روی سر وی وصل میشود، حال از فرد درخواست میشود با نگاه کردن به صفحه کامپیوتر رو به روی خود، بدون به کار بردن دستها یک سری کار به وسیله امواج مغز انجام دهد. به عنوان مثال فیلم در حال پخش را متوقف کند. این روش درمانی موجب شده تا مغز خود تنظیمی را یاد بگیرد. همچنین، در این روش امواج مغز آرایش جدیدی پیدا میکنند. این روش عوارض منفی نداشته و نتایج مثبتی از آن برای درمان بیماریهایی مانند میگرن، افسردگی، دردهای عصبی دریافت شده است.
پیشگیری از دردهای عصبی
با انجام برخی کارها مانند انجام موارد زیر میتوانید از بروز دردهای عصبی جلوگیری کنید.
- رژیم غذایی سالم، یکی از عوامل پیشگیری از دردهای عصبی است. خوردن میوه، سبزیجات، غلات سبوسدار را به برنامه غذایی خود اضافه کنید. همچنین با خوردن گوشت، تخم مرغ، ماهی، لبنیات کم چرب و غلات غنی شده، مانع از بروز کمبود ویتامین B-12 شوید.
- ورزش هفتگی را فراموش نکنید. در برنامه هفتگی خود، حداقل 3 روز را برای ورزش اختصاص دهید.
- از انجام کارهای خطرناک و پر ریسک که خطر آسیبدیدگی سیستم نخاعی و سیستم عصبی را بالا میبرد، جلوگیری کنید.
- از کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی نیز پرهیز کنید.
متخصص درمان دردهای عصبی در کلینیک دکتر کربلایی
اگر دچار نوروپاتیک بوده و دردهای پراکنده عصبی شما را از انجام فعالیتهای مختلف بازداشته است، میتوانید با دریافت نوبت از کلینیک دکتر کربلایی، زیر نظر متخصص دردهای عصبی، هر چه سریعتر نسبت به درمان آن اقدام کنید. این کلینیک خدماتی مانند مشاوره، نوروفیدبک و تحریک الکتریکی را توسط بهترین متخصصین ارائه میدهد. این مجموعه تحت مدیریت دکتر کربلایی بوده و از متخصصین مختلف در زمینههایی مانند صرع، سردرد، آلزایمر و مشاورین برتر در حوزههایی همچون خانواده، کودک و نوجوان و ازدواج تشکیل شده است.